Povratak u opstinu Srbac
Prema prikupljenim podacima u okviru projekta „MONITORING I VERIFIKACIJA PRIORITETNIH KORISNIKA ZA POVRATAK I PROJEKTE REKONSTRUKCIJE U BOSNI I HERCEGOVINI“, stanje u opštini Srbac izgleda ovako:
UKUPNI PODACI ZA OPŠTINU SRBAC
POVRATAK: Vratilo se 500 lica odnosno 100 porodica
Nije bilo obnavljanja stambenog fonda
Nema oštećenih stambenih jedinica.
TABELARNI PREGLED MONITORINGA POVRATKA ZA
OPŠTINU SRBAC
Opština Srbac |
Broj povratnika (lica) |
Br.povratničkih domaćinstava |
Br.obnovljenih objekata |
Br.neobnovljenih objekata |
UKUPNO |
500 |
100 |
0 |
0 |
Na teritoriju opštine Srbac formirano je 20 mjesnih zajednica u čijem sastavu je 39 naseljenih mjesta. U procentu 88,75% područje je bilo naseljeno, a i danas naseljavaju porodice srpske nacionalnosti. Nije bilo u zoni ratnih dejstava i nije bilo većeg raseljavanja stanovništva.
Ima doseljenih 5 porodica sa područja Republike Hrvatske i nekoliko porodica sa drugih teritorija BiH. Tokom proteklih godina nije bilo značajnijeg ulaganja u obnovu stambenog fonda jer za tim nije bilo potrebe.
Jedini i potpuni povrat zabilježen je u mjesnoj zajednici Kobaš. Vratilo se ukupno 100 porodica (500 članova). Nije bilo potrebe za obnavljanjem stambenog fonda jer isti nije bio oštećen.
POTREBE mjesnih područja
U naselju Kobaš došlo je do potpunog povrata svih raseljenih lica u odnosu na predsratni broj. Da bi se život povratnika učinio lakšim i održivim zahtjev povratnika je da se asfaltira putna komunikacija koja prolazi kroz ovo naselje i veže ga sa magistralnim putem Srbac - Derventa. Dužina komunikacije je oko 1500 metara. Komunikacija je na nivou makadamskog puta, teška za saobraćaj, posebno izložena bujičnim vodama u vrijeme padavina pa zahtjeva povećane napore mještana i opštine za stalna saniranja u vrijeme kišnog perioda kada je nepodesna za saobraćaj.
Održavanje ove komunikacije otežava i teretni saobraćaj, odnosno izvoz oblovine iz planine Motajica. Ulica je cijelom dužinom gusto naseljena. Za ovo povratničko područje neophodno je izraditi projektnu dokumentaciju za navedene komunikacije i izvršiti asfaltiranje najprioritetnijih putnih pravaca.
Od ukupnog broja domaćinstava 291, poljoprivredom se bavi 188 ili 64,40%. Za njihov potpun i održiv povratak težište treba dati na izradu Programa samozapošljavanja odnosno pokretanje biznisa, povećanju zaposlenosti, smanjenju kretanja selo - grad što bi negativno uticalo na održiv razvoj ovog naselja. Kroz Program samozapošljavanja aktivnost treba usmjeriti na :
- pružanje finansijske podrške za početnike (start up) u biznisu
- ulaganja u nekretnine, opremu i osnovno stado na poljoprivrednim gazdinstvima
- uvođenje sistema uzgoja stoke usklađen sa pravilima GAP-a
-podizanje plasteničke proizvodnje
- podizanje novih zasada voća i povrća
- realizaciju programa proizvodnje mliječnih proizvoda, primarne proizvodnje i primarne prerade sekundarnih šumskih proizvoda, uzgoja pčela i proizvodnje meda, preradu povrća i mesa, podizanje novih peradarskih i drugih farmi
- servisa poljoprivredne mehanizacije i raznih poduzetničkih djelatnosti
- sufinansiranje razvoja proizvoda narodnih rukotvorina
- kontrola unosa đubriva i sredstava za zaštitu biljaka, sadržaja nutrijenata u poljoprivrednom zemljištu
- sufinansiranje programa navodnjavanja, podizanja ribnjaka itd.,
- izradu pedološke karte poljoprivrednog zemljišta za ovu mjesnu zajednicu.
Potreba izgradnje kanalizacione mreže sa postrojenjem za prečišćavanje otpadnih voda u naselju Kobaš.
Kobaš i naselja koja gravitiraju na izvorištu pitke vode u Kobašu uopšte nemaju kanalizacionu mrežu ni prečistača otpadnih voda. Da bi se riješilo ovo pitanje koje ima prioritetan značaj neophodno je pristupiti izradi fizibiliti studije, idejnog i izvedbenog projekta izgradnje kanalizacione mreže sa postrojenjem za prečišćavanjem otpadnih voda. Kobaš je među najvećim naseljima opštine Srbac, broji 1043 stanovnika. Nacionalni sastav stanovništva iz 1991 godine i njegov multietnički sastav je Bošnjaka 765, Srba 202, Hrvata 38 i ostali 38. Naselje je u neposrednoj blizini rijeke Save što nas dodatno obavezuje na poštovanje međunarodnih konvencija i drugih dokumenata za zaštitu ove rijeke i njenog sliva.
Kašnjenje izgradnje kanalizacione mreže za vodovodnom, imao je za posljedicu naglo povećanje količine otpadnih voda tako da naselje „pliva“ u otpadnim vodama koje se izlijevaju iz septičkih jama. Ukupan broj stanovnika priključenih na vodovod Kobaš je 2.510 i pokriva naselja Kobaš, Nova Ves, Seferovci, Brusnik i Korovi. Kobaš je i najveće povratničko naselje na opštini i zajedno sa Česima u Novoj Vesi i Srbima je i najveće multietničko naselje u pravom smislu riječi.
Ukupni podaci za opštinu Srbac:
Vratilo se: 100 porodica (500 lica)
Nije bilo obnavljanja stambenog fonda
Nema oštećenih stambenih jedinica.
U cjelini - nema evidentiranih izraženih potreba za rekonstrukcije infrastrukture izuzev područja mjesne zajednice Kobaš.
Na evidenciji Centra za socijalni rad novčanu pomoć prima 110 porodica, a dodatak za njegu i pomoć drugim licima njih 70.
Najveće prepreke za pokretanje vlastitog biznisa su kao i na drugim područjima: birokratski sistem, nedostatak kapitala, nedostatak znanja poduzetnika, loše poslovno okruženje. U toku je izgradnja fabrike Sistem Ecological“ koja će zaposliti veći broj uglavnom mladih nezaposlenih kadrova. Fabrika je locirana u naselju Sitneši kod Srbca.
Izvor podataka za opštinu Srbac:
► Administrativna služba opštine, Odjeljenje za opštu upravu, Sekretari mjesnih zajednica
► Monitori UZOPI U BiH
Izdvojena/Utrošena sredstva za povratak u opštini Srbac
2012