Povratak u Opstinu Kozarska Dubica

MONITORING POVRATKA

UKUPNI PODACI ZA OPŠTINU KOZARSKA DUBICA

POVRATAK: Vratilo se  563 porodica, odnosno 1.728 osoba
OBNOVLJENO:  300 stambenih jedinica
NEOBNOVLJENO:  178  stambenih jedinica.
TABELARNI PREGLED MONITORINGA POVRATKA ZA
OPŠTINU KOZARSKA DUBICA

Na teritoriji opštine Kozarska Dubica prije tri godine formirano je 17 mjesnih zajednica na seoskom i 4 mjesne zajednice na gradskom području.

Na seoskom području domicilno stanovništvo nije napuštalo teritoriju tokom ratnih dejstava i tu nema registrovanih povratnika.

Povratak u Kozarsku Dubicu počeo je 1999 godine. Organizovanog povratka nije bilo. Intenzivan povratak bio je u 2000, 2001 i 2002 godini i tad se vratilo oko 2.000 stanovnika. Godine 2005 bio je sporadičan povratak i vratilo se samo dvije do tri porodice.
Većina povratničkih porodica vratila se u gradsku sredinu jer opština nije imala bošnjačkih sela. Godine 2006 područje su napuštale mlađe porodice sa djecom, tako da se u 2009 godini bilježi manji broj povratnika u odnosu na 2005 godinu.

Povrat imovine izvršen je u procentu od 99%. Izvršena je rekonstrukcija 280 stambenih jedinica sredstvima ARC-a, PREMIER AGENS-a, CRS-a, Vlade Republike Srpske, EDA-e, Svjetskog Luteranskog Saveza i Federalnog ministarstva raseljenih osoba i izbjeglica. Trenutno se u Kozarskoj Dubici radi 12 objekata po projektu ZP08.

Što se tiče održivog povratka sredstva su ulagali UNHCR putem projekata MALTESER, UMCOR i Federalno ministarstvo raseljenih osoba i izbjeglica.

Uložena su velika sredstva ali je mali broj povratnika ovu pomoć iskoristio pravilno.

Zapošljavanje- situacija je poražavajuća, ne samo za povratnike nego i za cjelokupno stanovništvo. Veoma mali broj povratnika je zaposlen: dvoje u Skupštini Opštine, dvoje u Domu zdravlja, u obrazovanju nema ni jedan zaposlen, nekoliko povratnika je otvorilo privatan obrt. Ovakvo stanje rezultiralo je odlaskom mladih na rad u Hrvatsku i Sloveniju.

Školstvo: Osnovne škole i srednjoškolski centar pohađaju djeca povratnici.Do sada nije zabilježen niti jedan problem.

Zdravstvena zaštita: Ista je kao i za sve građane u Dubici. Nema diskriminacije.

Bezbjednosna situacija je zadovoljavajuća. Nema fizičkih napada na povratnike, osim sporadičnih verbalnih uvreda.

Zaključak: U 2009 godini povratak u Kozarsku Dubicu je stao.

IZVODI IZ TERENSKIH POSJETA PO MJESNIM ZAJEDNICAMA

MZ JOŠIK
Bilježi se manji povratak i to u naselje Sanjani (2,5 km od grada).
Vratilo se 40 porodica (130 lica) obnovljeno je 12 kuća.
7 kuća je još devastirano.
Izgrađena je nova trafo stanica i telefonski vod.
Polukružni mjesni put kroz naselje u dužini od 2,5 km održava se, ali je izražena volja stanovnika da ga vlastitim sredstvima asfaltiraju.
Ukupno ima 20 đaka-povratnika svih uzrasta koji pohađaju škole po nastavnom planu i programu Republike Srpske.
Imaju organizovan prevoz do škola.
Na području nedostaju 4 autobuska stajališta – kućice, posebno zbog učenika koji koriste prevoz.
Za starije povratnike problem je zdravstvena zaštita jer do doma zdravlja u oba pravca putuju oko 5km.
Većina mladih lica rade u inostranstvu.
Dio stanovništva se bavi poljoprivredom.

MZ KLEKOVCI
Nalazi se na obali rijeke Moštanice.
Vratilo se 35 porodica (78 lica).
Obnovljeno je 19 kuća.
Za obnoviti ostala još jedna kuća.
Povratnici su starije starosne dobi uglavnom penzioneri.

MZ CENTAR
Većina porodica se nije raseljavala.
Od raseljenih vratilo se 100 porodica (350 lica) većinom penzionera.
Mlađi članovi porodica žive u Njemačkoj i Austriji i povremeno dolaze.
Nije bilo oštećenih i uništenih objekata samo devastiranih.
Obnovljeno je 50 stambenih jedinica, neobnovljenih nema.

MZ PETRINJA
Područje je dio gradske zone.
Prema procjenama na područje se vratilo 78 porodica (oko 250 lica).
Obnovljeno je 60 stambenih jedinica.
Sa manjim oštećenjima ima još 20 stambenih jedinica (uglavnom obnova krovova, stolarije itd.).
Na području je potrebno uraditi slijedeće:
- Izmještanje i sklanjanje stubova električne energije iz dvorišta kuća i izgradnja trafoa (koriste se trafoi drugih područja)
- Za djecu i omladinu potrebno je izgraditi igralište (košarka, rukomet i mali nogomet) na području starog školskog centra u zapadnom dijelu prema Kostajnici. Na tom području srušena je nekadašnja škola i prostor je veoma zapušten;
- Potrebno je uraditi uličnu rasvjetu.

MZ PETAR PECIJA
Mjesna zajednica u kojoj se bilježi veći povratak.
Vratilo se 80 porodica (oko 250 lica) a stalno na području boravi tek njih polovina.
Obnovljene su im stambene jedinice - ukupno 55.
Neobnovljenih je 20 kuća ali se njihovi vlasnici rijetko pojavljuju i ne iskazuju interes za povratak.

MZ URIJA
Gradska područja uz magistralni put Prijedor-Gradiška.
Bilježi najveći broj povratnika oko 210 porodica (650 lica) iako većina mlađih članova ovih porodica živi u inostranstvu i dolazi na područje povremeno.
Obnovljeno je 84 stambene jedinice, a neobnovljenih je 50. Njihovi vlasnici dolaze rjeđe na područje i ne iskazuju veći interes za povratkom.
Najviše povratnika živi u naselju – ispod ulice Ive Andrića.

MZ MEĐUVODE
Nema registrovanih povratnika (ovo je jednonacionalna sredina).
Nije bila u zoni ratnih dejstava i stanovništvo se nije raseljavalo.
Doselile su se tri porodice (9 lica) koje su smještene u HPK (zgrada za preradu kukuruza), porodice su iz Zenice (1) i Sanskog Mosta (2).
U sklopu mjesne zajednice je 10 sela sa ukupno 700 porodica od čega je oko 500 djece.
Osnovnu i srednju školu pohađa oko 200 učenika.
Putna komunikacija nije zadovoljavajuća (trećina puteva je asfaltirana, a ostalo su makadamski).
Glavni asfaltni put prema Sani potrebno je asfaltirati u dužini od 1,5 km.
Isto je potrebno uraditi na dionici prema Brekinji i Jasenju (1,5 km) i Mječanici 600m.
Neophodno je nasuti makadamske puteve prema Mirkovcu (3km), Hajdarovcu (2km), dionica Košuća-Pogleđe (3km) i Košuća-Popovići (1,5 km).
Vodovodna mreža u mjesnoj zajednici Međuvode nije rekonstruisana iako bi na taj vod bilo priključeno 70 domaćinstava. Vlada je odobrila 60.000 KM što nije dovoljno za provođenje ove akcije. Ostali stanovnici na razne načine a najčešće cisternama snabdijevaju se vodom iz rijeke Mlječanice.
Zapošljavanje
– ukupno je zaposleno 30 osoba , najviše (10) na pilani u Pobrđanima a ostali u uslužnim djelatnostima.
Centru za socijalni rad sa ovog područja prijavljeno je 15 lica ali nisu registrovano kao stalni korisnici pomoći.
Uglavnom su to starije osobe, iznemogli i samci i povremeno primaju nadoknadu u visini od 40KM.

UKUPNI podaci za opštinu:
Vratilo se 563 porodice sa 1728 lica; 33.
Obnovljeno: 280 stambenih jedinica; 34.
Nije obnovljeno: 98 stambenih jedinica.
Na području opštine zaposleno je tek 10% stanovnik.
Nema industrije izuzev predionica i mini tvornica za proizvodnju plastičnih kesa.
Stanovništvo uglavnom radi u uslužnim djelatnostima oko 3.000 stanovnika je na evidenciji Zavoda za zapošljavanje.

NAPOMENA:
U toku obrade i prikupljanja podataka na području opštine provođen je reizbor za predsjednike savjeta mjesnih zajednica i mnogi dosadašnji predsjednici nisu željeli pružati pomoć našim monitorima. Iz tog razloga monitori su samostalno radili na području te će prikupljeni podaci biti dopunjavani. Za pružanje pomoći, ali na nivou opštine, jedino su želju izrazili članovi HO „21 vijek“ K.Dubica, opštinska služba za raseljena lica i povratnike ne postoji i niko nema zvanične podatke o ovoj kategoriji lica.

Izvor podataka za Kozarsku Dubicu:
► HO „21 vijek“, Kozarska Dubica
► Monitori UZOPI U BiH uz pomoć općinske službe za opštu upravu i boračko-invalidsku zaštitu.