SAOPŠTENJE / SAOPĆENJE
Sarajevo 15.12.2010

NAJNOVIJE ISTRAŽIVANJE POVODOM 15 GODINA OD POTPISIVANJA DEJTONSKOG MIROVNOG SPORAZUMA - MONITORING ODRŽIVOG POVRATKA U 134 OPĆINE/OPŠTINE U BOSNI I HERCEGOVINI

 

Na osnovu podataka u 134 općine/opštine iz 1345 MZ-a dobivenih od strane lokalnih NVO organizacija, općinskih službi, MZ-a kao i monitora UZOPI u BiH, predstavljamo slijedeće rezultate:

- U oblasti rekonstrukcije obnovljeno je 317.000 stambenih jedinica na prostoru cijele BiH u odnosu na ukupni porušeni stambeni fond u BiH(što čini 68% obnovljenog stambenog fonda), a još je neobnovljeno 85.565 stambenih jedinica u 134 općine/opštine.

- Što se tiče povratka, do sada se vratilo 648.721 lice, ili 196.985 porodica.

- Potencijalnih povratnika (onih koji su aplicirali za povratak) ima 43.000 porodica dok smo na terenu evidentirali dodatnih još 17.000 porodica koje nisu aplicirale za povratak.

- Pored 7.000 lica koja žive u koketivnim centrima, evidentitali smo na ljude koji žive u veoma teškim uvjetima, jer nemaju status (prije rata nisu imali stambenu jedinicu).

- Odlukom CRPC povratnici nisu u mogućnosti da uđu u posjed svoje imovine jer sui m stambene zgrade kolektivnog stanovanja porušene (Mostar, Derventa, Jajce, Velika Kladuša).

- Infrastruktura:

--> Najveći problem predstavljaju putevi (makadamski, dotrajali, oronuli onemogućavaju povratnicima održivost samog povratka) o Problem je i sa vodosnadbijevanjem, jer u mnogim povratničkom područjima nije izgrađena vodovodna mreža (Busovača, Goražde, Ustikolina, Bosanska Krupa, Stolac) - Elektrifikacija:

--> 2.700 povratnika još živi u mraku; mnogi električni stubovi su dotrajali o Povratnici moraju plačati priključak električne energije u novosagrađenim objektima bez obzira što su ti objekti prije rata imali električnu energiju (Dobretići, Maglaj) -

Zdravstvo I zapošljavanje:

--> Na noviou BiH nije regulisano zdravstvo koje bi omogućilo svim ljudiam istu zdravstvenu zaštitu. Posebno su zabrinjavajući povratnici koji boluju od postratnog sindroma - PTSP (Zvornik, Doboj, Stolac)

--> Problem postoji u međuentitetskim neregularnostima, jer da bi neko imao zdravstveno osiguranje u entitetu u kojem je nastanjen, mora biti I zaposlen u tom entitetu o Zaposlenost u entitetima se najviše reguliše po nacionalnom ključu (mnogi se odjalvjuju iz CIPS – a kako bi mogli u nekom drugom entitetu ostvariti pravo na rad)

Minirana područja:

--> 1631 mjesno područje u BiH je još uvijek pod minama (primjer je prva povratnička MZ Makljenovac opština Doboj, gdje su se ljudi vratili 1996. godine a još imaju područja pod minama)

Obrazovanje:

--> Usljed zakonske neuređenosti obrazovnog sistema kao I neujednačenosti zakonskih propisa posebno u kantonima, u vaoma teškim uslovima života, roditelji, ipak, uspijevaju obezbjediti svojoj djeci da pohađaju nastavu kao I omogućiti im da se obrazuju (Busovača, MZ Kričevo opština Bosanski Brod – škola opremljena a nema učenika; MZ Ostružnica opština Bosanska Krupa). Također, problem kao što je izučavanje nacionalnih predmeta na jeziku većine, bez obzira što su povratnici manjina, kao I postojanje modela “dvije škole pod jednim krovom” su jedni od gorućih problema u sistemu obrazovanja (Bosanska Krupa, Foča, Gornji Vakuf, Stolac)

U okviru pozitivnih primjera izdvajamo slijedeće:

--> Uspostavljena je suradnja Unije sa Ministartsvom za ljudska prava I izbjeglice BiH, potpisivanjem memoranduma o saradnji 2004. godine.

--> Primjetni su, također, pozitivni pomaci u jačanju civilnog društva u proteklih petnaest godina od potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma.

--> Unija je razvila partnerstvo lokalnih NVO članiva Unije sa lokalnim vlastima kroz Komisije za odabir korisnika pomoći za rekonstrukciju stambenih objekata.

--> Potpisan jeI memorandusm o saradnji sa 65 Općina/Opština u oba entiteta I Distriktu Brčko.

--> U okviru monitoring obišli smo 1345 mjesnih zajednica.


Unija za održivi povratak I integracije u BiH podržava usvajanje Revidirane Strategije za implemnetaciju Anexa VII Dejtonskog mirovnog sporazuma, u kojoj je I sama učestvovala, u nadi da će se ovaj problem riješiti u budućem periodu.

 

PRESS Služba
UZOPIBIH