Štampaj:

Prema prikupljenim podacima u okviru projekta „MONITORING I VERIFIKACIJA PRIORITETNIH KORISNIKA ZA POVRATAK I PROJEKTE  REKONSTRUKCIJE U BOSNI I HERCEGOVINI“, stanje u opstini Vareš izgleda ovako:

UKUPNI PODACI ZA OPĆINU VAREŠ

POVRATAK: Vratilo se 2.926 porodica, odnosno 1.036 osoba
OBNOVLJENO: 851 stambena jedinica
NEOBNOVLJENO: 1.679 stambenih jedinica
TABELARNI PREGLED MONITORINGA POVRATKA ZA
OPĆINU VAREŠ

Opština Vareš	Broj povratnika (lica)	Br.povratničkih domaćinstava	Br.obnovljenih objekata	Br.neobnovljenih objekata
BRGULJE	18	10	10	280
BOROVICA	110	70	75	256
BUDOŽELJE
DOBRAVINE
DAŠTANSKO	269	107	101	6
DUBOŠTICA	16	6	8	28
DRAGOVIĆI			1	59
JAVORAK	110	23	10	4
KADARIĆI				7
KOKOŠĆIĆI
LIGATIĆI			3	22
MIR	21	11	20	6
NEPRIVAJ			1	30
OČEVIJA	78	18	15	8
POGAR	50	23	6	21
PRŽIĆI	140	70	14	20
PLANINICA	14	7	18	65
RAVNE	450	150	150	40
STRICA ZARUĐE	90	35	2	2
STRIJEŽEVO
STUPNI DO	110	40	40	5
VAREŠ	736	198	214	522
VAREŠ MAJDAN	450	153	153	268
VIJAKA	264	110	10	30
UKUPNO	2.926	1.036	851	1.679

Općina Vareš ima ukupno 24 mjesne zajednice:

M.Z. BRGULJE
Obuhvata sela Šikulje i Čamovine:Vratilo se 10 porodica (18 lica), uglavnom starijih osoba;Obnovljeno je: 10 stambenih jedinica;
Za obnoviti 280 stambenih jedinica. U naselju Brgule preko ljeta žive 3 porodice koji čekaju obnovu imovine (Stanišića), a u selu Čamovine u improviziranim kolibama – brvnarama žive 2 porodice (Kapetanović i Todorović). Tu žive tokom ljeta i čekaju da im se obnove kuće;
Porodica Topalić u Brgulama nema električnu energiju;Stanovnici su zainteresovani za povratak, ali nema donacija, a oni sami nemaju sredstava čak ni da dođu obići imanje;
Zabrinjavajuće je da u prošloj godini nije obnovljena ni jedna kuća porodicama srpske nacionalnosti.
U mjesnoj zajednici ima jedno dijete – povratnik, a kako nema škole povremeno mu dolazi učiteljica;
Putna infrastruktura u veoma lošem stanju.

 M.Z. BOROVICA    
Mjesto je brojalo 1.500 stanovnika, 400 domaćinstava – sve je rasljeno;
Vratilo se 110 lica ili 70 domaćinstava;
Obnovljeno je: 75 stambenih jedinica;
Za obnoviti: 256 stambenih objekata, jer je tokom rata bilo zapaljeno 330 objekta;
Problem: put u lošem stanju u dužini 10 km do Vareša – makadam;
Također su zapaljena i neobnovljena 2 Društvena doma,
Neobnovljena je škola;
Dom zdravlja obnovljen.

M.Z.BUDOŽELJE
Nije bilo raseljavanja – 100% bošnjačko stanovništvo;
Nije bila u zoni ratnih dejstava.

M.Z.DOBRAVINE
U toku ratnih dejstava nije bilo raseljavanja bošnjačkog stanovništva, nema devastiranih kuća.
Odselilo se 20 porodica srba (prodali su i još uvijek prodaju svoja imanja), niko se od njih nije vratio.

M.Z. DAŠTANSKO
-   Ukupno se vratilo: 99 bošnjaka, 163 hrvata, 3 srbina i 4 lica iz reda ostalih;
-   Ukupni podatak: 107 porodica (269 lica);
-   Obnovljeno je: 101 stambenih jedinica;
-   Nije obnovljeno: 6 stambenih jedinica.
 
M.Z.DUBOŠTICA
Iz ove mjesne zajednice u toku ratnih dejstava bilo je iseljeno 90% stanovništva, a 10% starih i iznemoglih (17 porodica) ostalo je da živi na području mjesne zajednice;
Od 1996. do 2001. godine vratilo se 6 porodica (12 lica) i 2001. godine vratile su se 2 porodice (4 lica). Od tad do danas se niko nije vratio;
Ako se uzme u obzir podatak da je prije rata područje imalo 120 domaćinstava, a danas samo 8, onda su rezultati povratka poražavajući;
Sve porodice su raseljene u R. Hrvatsku, Drvar itd., jer su im nuđeni različiti uslovi;
Vlastitim sredstvima 5 porodica je djelimično obnovilo svoje kuće, 2 porodice uz pomoć sredstava iz vojnih izvora, a samo 1 porodica putem donacija (ta porodica se nije vratila i žive u Kiseljaku);
Za obnovu je ostao čitav zaseok Borovićke Ive (20 objekata koje su u potpunosti uništene) i u samom selu Duboštica 8 objekata;
Veoma je primjetno političko djelovanje dvije političke stranke SDA i HDZ, tako da povratnici i potencijalni povratnici nisu u mogućnosti ući u bilo kakav program pomoći;
Zaposlenje: zaposleno je 5 povratnika u preduzeću Stupčanica – Šumarija, 1 u Željezari, 1 povratnik uzgaja ljekovito bilje, a ostali su pennzioneri;
Mlađi se ne zadržavaju na području i uglavnom na rad odlaze u Dubrovnik;
Telefonske linije uopće nemaju;
Putna mreža prema mjesnoj zajednici (od grada udaljena 20 km) su makadamski i u veoma lošem stanju.

M.Z.DRAGOVIĆI
M. Z. Dragovići – sastavljena od tri podružnice:
Iz dvije podružnice Dragovići i Mijanovići stanovništvo se nije raseljavalo;
Iz treće, a to je podružnica Kopjari iselilo se svo stanovništvo hrvatske nacionalnosti (60 porodica) i niko se od njih nije vraćao (danas žive u Čapljini, Drvaru, Glamoču itd.). Napravljena je samo jedna stambena jedinica u kojoj niko ne živi, nema interesovanja za povratak. Neobnovljeno je: 59 stambenih jedinica.

 M.Z.JAVORAK
Obuhvata 4 područja, a to su: Javornik, Ponikve, Zvijezda i Osoje;
Vratile se 23 porodice (110 lica);
Obnovljeno: 10 stambenih jedinica (a ostale nisu bile sa većim oštećenjima);
Za opravke su ostali krovovi na 4 kuće;
Problem: javna deponija smeća na izletištu Ponikve, koja zagađuje kompletnu okolinu;
Također je problem i tzv. tunel – Ponikve, gdje je začepljen kanal za odvod vode, plavi put i uništava ga stvarajući velike otvore;
Sva domaćinstva imaju električnu energiju i vodu.

M.Z.KADARIĆI
Iseljeno 7 porodica;
Niko se nije vratio;
Imanja zapuštena, vlasnici se ne interesuju za njih.

M.Z.LIGATIĆI
Nije bilo raseljavanja;
Granate su oštetile 25 stambenih objekata;
Obnovljena 2 – 3 stambena objekta od strane općine;
Porodici Hršumović Latife sa troje djece, suprugom i starom majkom, treba opravka kuće – neuslovno za stanovanje.

M.Z. MIR
Vratilo se 11 porodica sa 21 licem;
Obnovljeno: 20 stambenih jedinica;
Neobnovljeno: 6 stambenih jedinica;
Niko nije podnosio bilo kakav zahtjev za obnovu, vlasnici se ne javljaju.

M.Z.NEPRIVAJ
Iseljeno je 270 lica (Neprivaj, zaseoci Anđelići, Lučila, Kojići, Debela međa – srpsko stanovništvo);
Samo 1 stambeni objekat izgrađen, a u ostale se niko nije vratio, stanovnici žive u RS-u. Ni u toj izgrađenoj kući niko ne živi;
Za obnovu: 30 stambenih objekata;
Imovina se prodaje i stanje neobnovljenih stambenih objekata se mjenja.

M.Z.OČEVIJA
Vratilo se 18 porodica sa 78 lica;
Obnovljeno: 12 stambenih jedinica, u kojima niko ne živi, i 3 obnovljene u koje su se vratile porodice;
Većih oštećenja nije bilo i sve su ostale kuće uslovne;
Neobnovljeno: 8 stambenih jedinica (manje opravke krovova, stolarija);
Put loš – makadamski, spojiti od Olova do Vareša, ukupna dužina – 10 km.

M.Z. POGAR           
Preko 100 lica (36 porodica) raseljenih, od toga se vratile 23 porodice ili 50 lica;
Mlađi se ponovo raseljavaju, uglavnom u Republiku Hrvatsku;
Obnovljeno: 6 stambenih jedinica, a ukupno je bilo zapaljeno 27;
Za obnovu: 21 stambena jedinica;
Nema značajnih problema;
Stanje infrastrukture zadovoljavajuće.

M.Z. PRŽIĆI
Bila je raseljena kompletna Mjesna zajednica – 380 osoba;
Vratilo se 140 lica ili 70 porodica;
Obnovljeno: 14 stambenih jedinica;
Za obnoviti: 20 objekata;
Povratnici su starija lica (prosjek starosti 57 godina);
Zbog velikog broja nezaposlenih, po završetku srednje škole, mladi odlaze;
Djeca pohađaju mješovitu bošnjačko – hrvatsku četverogodišnju školu i nema problema;
Komunikacija sa gradom veoma loša (udaljeni 9 km);
Dom kulture djelimično obnovljen.

M.Z. PLANINCA 
Kompletno stanovništvo je bilo iseljeno tokom 1992. – 1993. godine: ukupno – Planinica 80 domaćinstava, Slavin 27 domaćinstava;
U Planinicu se vratilo 5 domaćinstava (10 lica), obnovljeno je 10 stambenih jedinica, a za obnoviti je ostalo 45 stambenih jedinica;
U selo Slavin vratila se 2 domaćinstva (4 lica), a povremeno dolaze 2 domaćinstva mlađih ljudi koji bi se vratili, ali nemaju zaposlenja, a djeca nemaju školu. Obnovljeno je 8 stambenih jedinica, ali ne koristi se njih 6, za obnoviti ima 20 stambenih jedinica. Starosna dob povratnika od 55 do 80 godina. Put je dosta loš u dužini od 8 km na relaciji Vareš – Majdan – Slavin. Nemaju ambulantu, školu, prodavnicu, te im je ovaj put prioritet. Udaljen 8 km od Vareša;
U selu Ostrlja – bošnjačko stanovništvo se nije u ratu raseljavalo (20 domaćinstava), ali u tom selu danas niko ne živi. Kuće su im useljive i imaju sve uslove za život. Bezbjednost za pohvaliti i to nije bio razlog njihovog iseljavanja.

M.Z. RAVNE  
Vratilo se 150 porodica ili 450 lica;
Obnovljeno: 150 stambenih jedinica;
Nije obnovljeno: 40 stambenih jedinica;
Problemi: planirana je obnova škole jer djeca rade u skučenim prostorima. Vlada Federacije BiH je prošle godine odobrila 50% sredstava koja će biti utrošena u ovoj godini;
Vodosnadbjevanje – nije zadovoljavajuće. Rekonstrukcija mreže je izvršena, ali ne i izgradnja bunara. U toku su radovi u selima Mačak i Zubete;
Mine – na području sela Zubete, Mačak i Ravne ima više minskih polja. Put Crna Rijeka, Nišići prema Sarejevskom kantonu treba asfaltirati.

M.Z. STRICA - ZARUĐE   
Vratilo se 90 lica ili 35 domaćinstava;
Obnovljene su 2 stambene jedinice;
Potrebno obnoviti 2 stambene jedinice, ali se vlasnici nisu javljali;
Ostale stambene jedinice uslovne za život;
Najveći problem nezaposlenost i odlazak mladih sa područja M. Z.;
Potrebno završiti asfaltiranje puta za sela Zaruđe i Strica;
Djeca idu u mješovito bošnjačko – hrvatsku školu, bez problema udaljenu 6 km – imaju organizovan prevoz.

M.Z. STRIJEŽEVO          
             Nije bilo raseljavanje stanovništva.

M.Z. STUPNI DO    
Selo je u potpunosti bilo spaljeno (izgorilo 45 stambenih jedinica) i iselilo se 50 domaćinstava (bile su dupleks kuće);
Vratila su se 43 domaćinstva sa 110 lica;
Obnovljeno: 40 stambenih jedinica;
Za obnovu ostalo: 5 stambenih jedinica;
Problem: prevoz đaka osnovaca (ukupno 19) do škole u Varešu udaljene 5 km.

M.Z. VAREŠ 
Osim grada obuhvata i naselja Diknići i Semizova Ponikva;
Vratilo se 198 porodica (736 lica);
Obnovljeno je: 214 kuća i stanova;
Za obnovu: 522 stambene jedinice.

M.Z.VAREŠ MAJDAN      
1991. godine živjelo je ukupno 3.163 stanovnika (hrvati - 1.276, srbi - 751, bošnjaci - 313, jugosloveni - 648, ostali – 174) u 666 stanova u zgradama kolektivnog stanovanja i 378 kuća;
Od tog stambenog fonda (1.044) oštećeno je 255 stanova i 158 kuća;
Obnovljeno je: 115 stanova i 38 kuća;
Za obnovu je ostalo: 140 stanova i 128 kuća;
Vratile su se 153 porodice (450 lica);
Problem: 4 zgrade kolektivnog stanovanja su srušene i pune smeća. Izvor su zaraze za učenike koji pohađaju školu 100 m udaljenu od njih;
Na samom ulasku u M. Z. ima starih, zapuštenih objekata za koje se vlasnici ne interesuju.

M.Z. VIJAK    
1993. godine bilo je 350 domaćinstava sa 1.350 stanovnika;
2009. godine na prostoru živi 110 domaćinstava (264 lica);
Obnovljeno je: 10 stambenih jedinica;
Nije obnovljeno: 30 objekata, ali se očekuje donacija u građevinskom materijalu za 7 stambenih jedinica; Inače, ovo je M. Z. u koju se mlađi stanovnici rijetko vraćaju i uglavnom žive na području Republike Hrvatske.

UKUPNI podaci za općinu Vareš:
Vratilo se 1.036 porodica sa 2.926 lica;
Obnovljeno: 851 stambenih jedinica;
Nije obnovljeno: 1.679 stambenih jedinica.

Izvor podataka za općinu Vareš:
► Predsjednici savjeta mjesnih zajednica                                                                                                                                                            
► Monitori UZOPI U BiH uz pomoć općinskih službi